منظومه شمسی    

فکرشهر ـ علیرضا بحرینی: سامانه خورشیدی، گروهی از سیاره ها، قمرها و خرده ریزهای فضایی هستند که به دور خوشید می چرخند. این مجموعه توسط نیروی جاذبه خورشید گرد هم جمع شده اند. قدرت جاذبه خورشید ۱۰۰۰ برابر عظیم تر از مجموع کل سیارات منظومه شمسی است.

منظومه شمسی احتمالا ۵ میلیارد سال قبل از ابر عظیمی از گاز و گرد و غبار بین ستاره ای تشکیل شده که تحت جاذبه خودشان متراکم شده اند.

سیارات، با توجه به فاصله آنها از خورشید به دو گروه تقسیم می شوند: 
چهار سیاره که به خورشید نزدیک تر، کوچک و متراکم هستند و سطوح سختی دارند، «زمینی» (درونی) نامیده می شوند (از واژه یونانی terra به نام زمین گرفته شده است) و چهار سیاره بیرونی تر، چون مثل مشتری سیاراتی غول آسا هستند و عمدتا از گاز و مایع تشکیل شده اند، «مشتری مانند» (بیرونی) نامیده می‌شوند.

دسته بندی دیگری هم با توجه به جنس و ساختار سیارات سامانه‌ خورشیدی ذکر شده است که عبارتند از:
 گروه اول، سیارات سنگی یا خاکی هستند که شامل همان سیارات درونی (زمینی)، یعنی عطارد، زهره، زمین و مریخ است و گروه دوم، سیارات گازی نامیده می شوند که غول های گازی ِ مشتری، زحل، اورانوس و نپتون را شامل می شود. (همان سیارات مشتری مانند یا بیرونی). علاوه بر این، بین مریخ (بهرام) و مشتری (هرمز)، کمربندی از سیارک ها (ریز سیاره) و اجرام بسیار کوچک وجود دارد که کمربند استروئیدی (Asteroid belt) نام دارد.

اندازه نسبی اجزای سامانه
قطر خورشید  تقریبا ۱۰ برابر بزرگ تر از سیاره مشتری (بزرگ ترین سیاره منظومه شمسی) است؛ سیاره ای که خودش آن قدر بزرگ است که می تواند کل سیارات دیگر را در خود جای دهد.

چهار سیاره کوچکی که نسبتا نزدیک تر، حول خورشید می چرخند، (عطارد، زهره، زمین و مریخ ) کوچک تر از چهار سیاره بعدی اند، اما تراکم بیشتری دارند. مشتری، زحل، اورانوس و نپتون، توده های عظیمی با تراکم پایین هستند (عمدتا از گازهایی مثل هیدروژن تشکیل شده اند)؛ آن ها خیلی دور بوده و با فاصله بیشتری دور خورشید می چرخند.

پلوتو یا پلوتون!؟ مساله این است! 
 «پلوتو» گویش زبان انگلیسی است و در زبان فرانسوی به آن «پلوتون» می‌گویند.

پلوتو، سیاره کوتوله کمربند «کویپر» در منظومهٔ خورشیدی است که در هنگام کشف آن در سال ۱۹۳۰، تا ۲۴ اوت ۲۰۰۶، نهمین سیارهٔ منظومهٔ خورشیدی به حساب آمده بود؛ اما درحال حاضر بنا بر تعریف جدید اتحادیه بین‌المللی اخترشناسی از سیاره، «پلوتون» یک سیارهٔ کوتوله و همچنین به عنوان نخستین نمونه از رده جدید جرم فرانپتونی است. با این وجود  برخی از ستاره‌شناسان با قراردادن پلوتون در رده سیاره‌های کوتوله مخالفند و همچنان آن را یک سیارهٔ معمول می‌دانند.